5 kwietnia 2019 12:36
W gościnnych progach Mareckiego Ośrodka Kultury na comiesięczne spotkanie z historią Marek przyszło kilkanaście osób. Temat: Mareckie cegielnie na przestrzeni wieków. Pierwsza informacja pisana o cegielni w Markach pochodzi z 1873; zapewne funkcjonowały na naszym terenie jeszcze wcześniej. Największy rozkwit cegielni miał miejsce w latach 70 i 80 XX w. kiedy na terenie Marek działało ich kilkanaście. Niestety ostatnia marecka cegielnia funkcjonująca od lat 20 XX w. tzw. "Osinki" została rozebrana kilka miesięcy temu. Teren zakupił deweloper. W trakcie prelekcji ukazano proces produkcji cegły w okresie międzywojennym (1918-1939) na terenie Marek od chwili wykopania surowca ze złoża czyli gliny, aż do uzyskania efektu końcowego czyli powstania cegły, dachówki, gąsiora lub drena.
Zbigniew Paciorek zwrócił uwagę na fakt używania w środowisku robotników cegielnianych (tzw. strycharzy) swoistej gwary językowej związanej z produkcją cegły. Wyjaśniał znaczenie takich słów jak min.: fajer kozły, gorący, zimny, popiołek, kantowanie, gamowanie, wytaczaka, kara, strychulec, sznajder i wiele, wiele innych. Przypomniano też imiona świętych i daty ich świąt mających znaczenie dla strycharzy. Na Św. Jerzego (23 kwietnia) bowiem rozpoczynał się zazwyczaj początek sezonu pracy w cegielni, a na Św. Michała (29 września) kończył. Zaprezentowano też film z listopada 2014 r. nakręcony przez Tomasza Paciorka, ukazujący burzenie komina cegielni przy ul. Fabrycznej 86 należącej kiedyś do Państwa Jędrzejewskiech, Czarneckich i Kopańskich. Aby obejrzeć film KLIKNIJ TUTAJ
Prelegent w trakcie spotkania przedstawiał i opisywał przyniesione ze sobą eksponaty w postaci starych, wyprodukowanych w mareckich cegielniach, niekiedy jeszcze przed stu laty cegieł, dachówek, gąsiorów, rurek drenażowych.
Mamy nadzieję, że zaprezentowane eksponaty znajdą swoje miejsce na wystawie stałej w Muzeum Ziemi Mareckiej, które być może zostanie założone jako nowa placówka kulturalno-oświatowa w Markach już w niedalekiej przyszłości.
Tekst: Zbigniew Paciorek. Stowarzyszenie Marki-Pustelnik-Struga
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów doktoranckich w zakresie ekonomii w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych w Warszawie. Pracownik w administracji państwowej.
Pasjonat lokalnej historii, autor licznych opracowań na temat Marek, członek Stowarzyszenia Marki-Pustelnik-Struga. Od 2010 r. radny miasta Marki.
Opinie publikowane na łamach Portalu Społeczności Marek są prywatnymi opiniami piszących — redakcja Portalu nie ponosi za nie żadnej odpowiedzialności.
Osoby publikujące w artykułach lub zamieszczające w komentarzach wypowiedzi naruszające prawo mogą ponieść z tego tytułu odpowiedzialność karną lub cywilną.
ACTIVENET - strony www, sklepy internetowe - Marki, Warszawa