25 listopada 2007 21:54
Listopad to szczególny miesiąc w życiu każdej gminy w Polsce. Także i w życiu naszego miasta. Otóż w tym miesiącu nabierają tempa prace nad budżetem na przyszły rok. Jak możemy się dowiedzieć, choćby z tekstu Komisje będą radzić, wszystkie komisje zajmować się będą analizą projektu budżetu na 2008 rok. Czy my, mieszkańcy miasta, możemy zrozumieć budżet miasta ?.
Możemy, dlaczego nie. A jeśli nie zrozumieć w pełni, to przynajmniej zrozumieć jak on powstaje. Nie jest to wiedza tajemna, dostępna tylko nielicznym wtajemniczonym wybrańcom. A wtedy łatwiej będzie nam zrozumieć skąd i od kogo nasze miasto bierze pieniądze. Kolejny krok, to zrozumienie na co wydawane są pieniądze budżetu. Wydatki mają znaczący wpływ na jakość naszego życia i dlatego powinny być znane wszystkim mieszkańcom. I na zakończenie ? kto i jak kontroluje wykonanie budżetu.
Proponuję zrobić pierwszy krok i rozpocząć od wyjaśnienia - co to takiego - budżet miasta?
Jest to dokument czytelny dla księgowych. Ale i dla nas może stać się lżejszym w odbiorze. Spróbuję więc w sposób przystępny opisać sposób jego powstawania i realizacji. A przy okazji wyjaśnić pewne pojęcia, bez których jego zrozumienie byłoby znacznie utrudnione.
A więc w drogę.
Co to jest budżet gminy ?
Budżet gminy można odnieść do budżetu rodzinnego. Takie pojęcia jak dochody i wydatki są pewnie jasne i zrozumiałe dla wszystkich.
Wiecie? Wiemy. No to posłuchajcie:
Każda rodzina uzyskuje jakieś dochody, jak na przykład: pensja żony, męża, pomoc rodziców lub z opieki społecznej. Każda rodzina ma również swoje wydatki, te niezbędne, jak zakup żywności i ubrania, opłaty za mieszkanie, energię, wydatki na rozwój, jak remont lub budowę domu, zakup samochodu, na kulturę, oświatę, turystykę.
Czymś innym są pojęcia takie jak: przychody i rozchody.
Musimy niestety przez to przebrnąć, aby nie mylić później przychodów z dochodami a rozchodów z wydatkami.
Spójrzmy tak ? wszystkie dochody jakie uzyskujemy jako rodzina, zwiększają nasz majątek. O tyle jesteśmy bogatsi, o tyle więcej mamy w kieszeni.
Wszystkie nasze wydatki uszczuplają nasz majątek. Zmniejszają ilość pieniędzy. Jesteśmy biedniejsi.
Inaczej jest z przychodami. Są to pieniądze z pożyczek i kredytów. Choćbyśmy wzięli milion złotych pożyczki lub kredytu, to wcale nie jesteśmy bogatsi o milion złotych. Trzeba będzie ten milion zwrócić. Zwracając taką pożyczkę lub kredyt wcale nie biedniejemy.
Znając te podstawowe cztery pojęcia, możemy odpowiedzieć na postawione pytanie.
A więc - Co to jest budżet gminy ?
Budżet to inaczej plan finansowy wszystkich dochodów, przychodów, wydatków i rozchodów na dany rok kalendarzowy. Jest to najważniejszy dokument finansowy.
Budżet to nie jest proste zestawienie pewnych kwot. Z budżetu wynika plan działania burmistrza na dany rok. To właśnie budżet wskazuje na jakie zadania będą wydawane pieniądze oraz w jakiej wysokości. Radni uchwalając budżet, decydują które zadania są priorytetowe czyli najważniejsze. A to, czy radni wiedzą które z zadań są najważniejsze dla mieszkańców, to zupełnie inny temat.
My natomiast w kolejnym odcinku zajmiemy się tym, jak powstaje budżet miasta.
Włodzimierz Karpiński
