101 rocznica Bitwy Warszawskiej

 11 sierpnia 2021    15:46

Zapraszamy do udziału w uroczystych obchodach w naszym mieście.

Jest lipiec 1920 r. Armia sowiecka przygotowuje się do kontrofensywy z terenów Białorusi.

„Przez trupa Białej Polski prowadzi droga ku ogólnoświatowej pożodze. Na naszych bagnetach przyniesiemy szczęście i pokój masom pracującym. Na zachód!" – pisze w rozkazie Michał Tuchaczewski, jeden z dowódców.

W pierwszym etapie ofensywa sowiecka jest skuteczna. Polskie wojska cofają się, z każdym dniem sytuacja robi się coraz bardziej krytyczna. I tak będzie aż do połowy sierpnia 1920.

„Bitwa, dziś rozpoczęta pod Warszawą i Modlinem decydować będzie o losach dalszych całej Polski! Albo rozbijemy zupełnie dzicz bolszewicką i udaremnimy tym samym zamach sowiecki na niepodległość Ojczyzny i byt Narodu, albo ciężka niedola i nowe jarzmo czeka nas wszystkich bez wyjątku. Pomni hasła odwiecznego, Bóg i Ojczyzna, natężymy też w tych dniach najbliższych wszystkie nasze siły, by zgnieść doszczętnie przewrotnego wroga, dybiącego na naszą zagładę./…/ Niech wszyscy wiedzą, że zwyciężyć musimy!” – tak brzmiały słowa z rozkazu generała Tadeusza Rozwadowskiego, szefa Sztabu Generalnego Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich.

Napór Sowietów zostaje powstrzymany pod Warszawą, a potem znad Wieprza wychodzi manewr, który oskrzydli przeciwnika. Polacy pojawiają się na tyłach sowieckiej armii doprowadzając do załamania ofensywy i panicznego odwrotu wroga. Od tego momentu inicjatywa w wojnie jest już wyłącznie po naszej stronie.  

To wydarzenie bez precedensu w dziejach XX wieku. Polska i prawdopodobnie cała zachodnia Europa zostaje ocalona przed eksportem sowieckiej rewolucji, niesionej na bagnetach Armii Czerwonej. Dlatego brytyjski dyplomata Edgar D’Abernon zaliczył Bitwę Warszawską do jednej z 18 przełomowych bitew w dziejach świata.

Choć walki nie toczyły się bezpośrednio w Markach, w 1920 r. działy się tu ważne rzeczy. Pałacyk Briggsów był siedzibą sztabu Grupy Operacyjnej gen. Lucjana Żeligowskiego. Stacjonowały tu również nasze wojska oraz zorganizowano radiostację. Piękna kartę zapisała kolejka marecka, przewożąc na front żołnierzy i zaopatrzenie oraz przywożąc rannych. Niosły im pomoc szpitale polowe. To ze Strugi do walk o Radzymin wyruszył Pułk Strzelców Wileńskich, a w Puszczy Słupeckiej między Strugą a Wólką Radzymińską heroiczny bój z bolszewikami zmierzającymi na Warszawę stoczył batalion Pułku Strzelców Kaniowskich dowodzony przez kapitana Stefana Pogonowskiego.

101 rocznicę Bitwy Warszawskiej będziemy obchodzić w Markach tradycyjnie wieczorem, 14 sierpnia, w przededniu Święta Wojska Polskiego. Zapraszamy do udziału w uroczystościach. Rozpoczną się uroczystą Mszą św. w kościele pw. św. Izydora o godz. 18.00. Godzinę później przeniesiemy się pod Pomnik Żołnierzy 1920 r. na cmentarzu parafialnym przy ul. Bandurskiego. Tu odbędzie się m.in. Apel Poległych z udziałem wojskowej asysty honorowej 1. Warszawskiej Brygady Pancernej, złożymy też wieńce. Pamiętajmy o tych, którzy wówczas przelali krew za naszą wolność.

Dla uczestników uroczystości zapewniony będzie transport autokarowy spod kościoła na cmentarz.