19 lutego 2013 16:24
W sobotę 16 lutego 2013 roku w Mareckim Ośrodku Kultury im. Tadeusza Lużyńskiego odbyła się uroczystość patriotyczna dla uczczenia 150. Rocznicy Powstania Styczniowego. Do przypomnienia wszystkim przybyłym na uroczystość, rysu historycznego zdarzeń sprzed ponad wieku, Dyrektor MOK zaprosiła Zbigniewa Paciorka oraz Ryszarda Sawickiego, mieszkańców Marek, których łączy zainteresowanie oraz pasja zgłębiania wiedzy historycznej. Tym samym panowie wygłosili wspólnie wykład p.t. "Powstanie Styczniowe-150.Rocznica Zrywu Narodowego". Zbigniew Paciorek, historyk, przedstawił realia historyczne wspomnianych wydarzeń, genezę Powstania Styczniowego, przybliżył postacie dyktatorów Powstania Styczniowego (Ludwik Mierosławski, Marian Langiewicz, Romuald Traugutt) i omówił znaczenie tego jakże ważnego Zrywu Narodowego Polaków, który miał wpływ na przyszłość całego narodu polskiego. Natomiast Ryszard Sawicki, pasjonat historii, przedstawił zebranym te wątki związane z Powstaniem Styczniowym, które miały związek z historią miasta Marki. Ta niezwykle ciekawa, żywa lekcja historii pozwoliła przypomnieć wszystkim motywy działania Tymczasowego Rządu Narodowego w Warszawie, który swym dekretem o powstaniu odważnie stawił czoło rosyjskiemu terrorowi. A tym samym czym była branka, jakie konsekwencje ponosili ci wszyscy, którzy przeciwstawiali się zrywowi, czy ci, którzy dostawali się do rosyjskiej niewoli a tym samym byli wcielani i zmuszani do służby w szeregach carskiej armii, w jaki sposób ludność cywilna przygotowywała się do zbrojnego zrywu, w końcu, z jakim poświęceniem przelewała krew za wolność, równość i niepodległość ojczyzny. W wykładzie ukazano również wątek spustoszeń, jakie spowodował upadek i klęska Powstania Styczniowego oraz poniesione przez kraj konsekwencje (rusyfikacja ziem polskich, odebranie praw miejskich większości miast na ziemiach Królestwa Polskiego, emigracja i zesłania na Syberię do katorżniczej pracy itp.).
Warto podkreślić symbolikę godła Powstania Styczniowego, na którym widnieje orzeł biały, symbolizujący Polskę, herb Pogoń, symbolizujący Litwę, Michał Archanioł, symbolizujący Ukrainę-czyli trzy części składowe dawnej Rzeczpospolitej. W ten sposób ideologowie powstania chcieli zachęcić do przyłączenia się do niego ludność również z terenów Ukrainy i Litwy, co częściowo się udało, jednak i tak większość bitew i potyczek powstania prowadzonego metodą walki partyzanckiej, odbywało się na terenie Królestwa Kongresowego. Powstanie Styczniowe pozostawiło trwały ślad w polskiej literaturze (m.in. Eliza Orzeszkowa -Nad Niemnem, zbiór "Gloria victis", Maria Dąbrowska- Noce i Dnie, Stefan Żeromski-Wierna Rzeka) i sztuce (Artur Grottger m.in. "Polonia" i "Lithuania", Jan Matejko- "Polonia") XIX i XX wieku.
Druga część uroczystości była niejako dopełnieniem rysu historycznego Powstania Styczniowego. Otóż Izabela Wilczak i zaproszeni przez nią artyści Liza Wesołowska-śpiew, sopran, Adam Sychowski-fortepian (Agencja Artystyczna "Pro-Arte") wprowadzili słuchaczy w podniosłą atmosferę, jaka bezsprzecznie towarzyszyła powstańcom zagrzewając ich do walki. Bowiem wspólne śpiewanie jak wspomniała Izabela Wilczak: "było tym, co łączyło ludzi, co pozwalało im mieć nadzieje na zwycięska walkę".
Podczas koncertu słowno-muzycznego zatytułowanego "Gloria victis" wysłuchaliśmy wzniosłych, tradycyjnych w formie utworów, których autorzy inspirowani wydarzeniami czasów Powstania Styczniowego, tworząc je oddawali hołd świadkom tamtych czasów. Zachwycająca siłą swej wymowy "Etiuda Rewolucyjna" Fryderyka Chopina, Mazur z opery "Halka" Stanisława Moniuszki czy pieśni takie jak "Marsz, marsz Polonia 1863 r. "Marsz Czachowskieg", "Boże coś Polskę" wyrosłą z hymnu Alojzego Felińskiego (słowa, muzyka-Jan Nepomucen Piotr Kraszewski) katolicką, pieśń religijną, która po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku konkurowała z Mazurkiem Dąbrowskiego o uznanie za hymn narodowy, czy żartobliwe i humorystyczne w tonie piosenki żołnierskie np. "Jak to na wojence ładnie" - pieśń wojskowa z 1863 roku autorstwa polskiego poety i kompozytora Władysława Tarnowskiego.
Uroczystość patriotyczna, która odbyła się w Mareckim Ośrodku Kultury im. Tadeusza Lużyńskiego jak na zakończenie powiedziała Dyrektor MOK Krystyna Klimecka była pięknym świadectwem oddania "hołdu niezwyciężonym", bohaterom wydarzeń 1863 roku, szlachetnej wartości polskich tradycji patriotycznych, które celebrowane, na co dzień uświadamiają nam, że "przeszłość buduje teraźniejszość i przyszłość", czego dowodem jest czczenie w naszej rzeczywistości "małych ojczyzn" pamięci Polaków poświęcających swoje życie za ojczyznę.
Paulina Borzecka
Marecki Ośrodek Kultury
im. Tadeusza Lużyńskiego
