11 kwietnia 2013 23:17
W dniu 9 kwietnia 2013 roku, Jadwiga Zakrzewska poseł na Sejm RP, Wiceprzewodnicząca Sejmowej Komisji Obrony, Wiceprzewodnicząca Zgromadzenia Parlamentarnego NATO przekazała historyczne dokumenty z Centralnego Archiwum Wojskowego z czasów 1920 roku i późniejsze, dotyczące jej wuja do Szkoły Podstawowej nr 3 im. Pomnik Zwycięstwa 1920 r. przy ul. Pomnikowej w Markach.
Wuj Pani Jadwigi Zakrzewskiej pułkownik Józef Gronowski brał udział w bitwie polsko-bolszewickiej 1920 roku w stopniu podporucznika. Dowodził pociągiem pancernym ?Mściciel?. Szczegółowy opis czynów przedstawiają jego przełożeni, którzy w myśl Uchwały Kapituły wnioskowali o odznaczenie go orderem Virtuti Militari, który otrzymał ku chwale Ojczyzny.
Treść opisu czynów jest następująca cyt.W walkach pod Wołominem dnia 15/16 VII 1920 r dowodzi w zastępstwie pociągiem Pancernym Mściciel. Krytycznej nocy 15/16 VII 1920 wyjeżdża ze stacji kolejowej Wołomin przed czołowe pozycje własnej piechoty i podejmuje walkę z nieprzyjacielem, chcącym przetrwać za wszelką cenę w ustawicznych nocnych atakach opór naszej piechoty. Będąc doskonałym oficerem K.M., kieruje osobiście skutecznym ich ogniem wśród nadzwyczaj ciężkich warunków nocy pod intensywnym ogniem artylerii K.M. i przeciwnika. Kierując całą akcją pociągu, przyświecając całej załodze nadzwyczajną odwagą i spokojem, zagrzewając i dodając ducha obsadzie linii piechoty po kilkugodzinnych wysiłkach doprowadził do załamania ataków nieprzyjacielskich na znacznym odcinku po obu stronach toru kolejowego. Sukces ten zawdzięczać należy jedynie wyjątkowej osobistej odwadze i pełnemu poświęcenia zachowaniu się ppor. Gronowskiego. Nieustraszone męstwo, przytomność umysłu, spokój w walce, szybka decyzja cechowały ppor. Gronowskiego przez cały 2 letni okres istnienia pociągu pancernego Mściciel. Szczególnie wyróżnił się w walkach pod Wilnem (14.VII.1920), pod Olkiennikami (15.VIII.1920), pod Grodnem (21.VII.1920), pod Białymstokiem (27.VII.1920), pod Łapami (30.VII.1920) Ostrołęką (4.VIII.1920) i Zamościem (30.VIII.1920).
Joanna Sokołowska ? Żuk,
Arkadiusz Werelich
