8 marca 2015 10:40
Odzyskaliśmy i uratowaliśmy ok. 400 sztuk zabytkowej dachówki wyprodukowanej najprawdopodobniej ok. 100 lat temu w dawnej cegielni Maksymiliana Małachowskiego w Pustelniku. Kilka dni temu otrzymaliśmy wiadomość od naszego serdecznego kolegi, również pasjonata lokalnej historii z Zielonki - Pawła Gajzlera, że na prywatnej posesji na warszawskim Wawrze znajduje się znaczna ilość, nieźle zachowanej dachówki, pochodzącej z cegielni Małachowskiego w Pustelniku. Właściciel wspomnianej posesji wyraził zgodę na nieodpłatne zabranie dachówek ze względu na planowane prace porządkowe. Część dachówek porozrzucana była na całej posesji, część znajdowała się na zawalonym i spróchniałym już dachu. Zasadniczo, zachowane egzemplarze dachówek były w niezłym stanie, a niektóre z nich wyglądały jak "nówki sztuki". Na każdej z nich wybita była stemplem sygnatura cegielni z napisem w języku polskim i rosyjskim "PUSTELNIK POD WARSZAWĄ M. MAŁACHOWSKI" oraz postać przypominająca mi najbardziej Św. Michała Archanioła -patrona Rusi. Napis w języku rosyjskim związany był zapewne z faktem, że znaczne ilości produktów z cegielni Małachowskiego przeznaczone były na chłonne rynki wschodnie Królestwa Polskiego. Dachówką z cegielni Małachowskiego pokryte zostały m.in. dachy katedr w Grodnie i Nowogródku (obecnie w granicach Białorusi). Rozmiary dachówek: 40cm na 20cm w najgrubszym miejscu 2 cm. Przy okazji uratowaliśmy też kilkanaście ceramicznych "gąsiorów". Serdecznie dziękujemy Darkowi Chmielewskiemu za użyczenie samochodu z przyczepą oraz pomoc w załadunku. Pawłowi Gajzlerowi za czujność godną konserwatora zabytków, Łukaszowi Krzemińskiemu za pomoc przy "drugim kursie". W pracach brał też udział autor niniejszej relacji -Zbigniew Paciorek
P.S. Z przeznaczeniem dachówki narodził się pewien pomysł, ale na razie poczekajmy.
